Virtuele gemeenschap

Tot het magische internetvocabulaire behoort ook de spreuk ‘virtual community’. Een van die virtuele gemeenschappen groepeert zich rond een negentiende-eeuwse Britse huzaar.

Hij is een ongenadige pestkop, een onverbeterlijke rokkenjager, een onbetrouwbare profiteur en een ongelooflijke lafaard. En toch is Harry Flashman in veler ogen de grootste held van het Victoriaanse tijdperk. Flashman werd geboren in 1822 in Leicestershire. Zoals het een jongeman uit de Britse aristocratie betaamt, bezocht Harry een van de betere public schools. De keuze viel op Rugby School, door Thomas Hughes vereeuwigd in diens jongensboek Tom Brown’s Schooldays uit 1857. In het boek speelt Flashman slechts een bijrol. De laatste aan hem gewijde passage verhaalt hoe de jonge Flashy wegens dronkenschap van school werd gestuurd.

Begin twintigste eeuw besloot de tachtigjarige Sir Harry Flashman zijn memoires te schrijven. Als startpunt koos hij zijn afscheid van Rugby. Allereerst om Thomas Hughes te corrigeren: het was niet zijn idee geweest die bewuste dag bier en gin door elkaar te drinken: ‘I knew better than to mix my drinks, even at seventeen.’ Maar vooral omdat zijn vertrek van school het begin inluidde van zijn militaire carrière als huzaar. Een carrière die hem langs alle grote negentiende-eeuwse veldslagen zou voeren en hem in contact bracht met de groten der aarde van zijn tijd.

Zo was Flash een van de weinige overlevenden van de Eerste Afghaanse oorlog in 1842 en nam hij deel aan de Krimoorlog (1854-1856). Hij was getuige van The Great Mutiny in India in 1857 en hij stond generaal Custer terzijde bij Little Bighorn in 1876. En lang voordat Otto Bismarck het Duitse Rijk nieuw leven inblies, had Flashman het al met hem aan de stok. Ook in de Amerikaanse burgeroorlog (1861-1865) gaf Flash acte de presence; hij vocht aan beide zijden.

In zijn memoires, inmiddels bekend als The Flashman Papers, beschreef Sir Harry de ware toedracht van zijn vermeende heldendaden, maar ook tot in detail zijn amoureuze escapades. Na zijn dood in 1915 werd de stapel geschriften gevonden door zijn familie. Vanwege de schokkende inhoud besloten de erven Flashman het manuscript geheim te houden. Het is dan ook puur toeval dat schrijver George MacDonald Fraser er in 1965 bij een openbare boedelverkoop de hand op wist te leggen. Fraser besefte ter plekke de waarde van zijn vondst. Inmiddels zijn er maar liefst tien door hem geredigeerde en geannoteerde delen van The Flashman Papers verschenen.

Flashman is een kruising tussen Tijl Uilenspiegel en Forest Gump. Hij heeft lak aan conventies, maar door steeds op het juiste moment op de juiste plaats te zijn, wordt hij zijns ondanks een held. Flash is lang niet altijd sympathiek en zeker niet politiek correct: hij ziet er geen been in onwillige dames te dwingen hem ter wille te zijn en schept er evenzeer genoegen in af en toe een van zijn bedienden af te tuigen met de zweep. Maar juist zijn volstrekt amorele karakter maakt Flashman volgens de Boston Review historisch interessant: “Indeed, he is the voice of history itself.”

Vandaag de dag heeft Flash een bescheiden maar trouwe schare fans. En net als de vrouwen in zijn leven, zijn die liefhebbers verspreid over de hele wereld. In alle uithoeken van het voormalige Britse wereldrijk bevinden zich Flashman Societies, ook wel Chapters geheten. Ieder voor zich stellen die Chapters weinig voor. Maar door met elkaar contact te onderhouden via het internet, vormen zij een heuse virtuele gemeenschap, met Old Flashy als bindmiddel.

De meeste Chapters beschikken over een website. Deze sites zijn aaneengeregen tot een webring, een verzameling sites met een gemeenschappelijk onderwerp. Doordat alle sites binnen de ring met elkaar zijn verbonden, ontstaat én groot gemeenschapshuis. Daarbinnen is een grote hoeveelheid informatie verzameld over het leven van Flash en de historische gebeurtenissen waaraan hij deelnam. Chronologieën, stambomen, landkaarten; alle achtergrondinformatie bij de boeken die je je maar kunt wensen is te vinden op het web.

Zo verzorgden sommige bewonderaars een Who is Who van Flashmans bedgenotes terwijl anderen een glossarium samenstelden van de vele bon-mots van hun idool. The Royal Flashman Society of North Carolina claimt te beschikken over de dagboeken van Harry’s grootvader Jack Flashman, die een belangrijke rol speelde tijdens de Amerikaanse Revolutie.

Ook op Usenet, het discussiegedeelte van het internet, is Flashman vertegenwoordigd. Eén vraag is in de nieuwsgroep alt.books.george-fraser taboe. Maar alleen de echt fantasielozen onder ons durven zich af te vragen of Flashman echt heeft bestaan.

Britse militaire geschiedenis
Voor een goed begrip van The Flashman Papers is enige kennis van de geschiedenis van de Britse strijdkrachten geen overbodige luxe. Een overzicht is te vinden op British-Forces.Com.