Multimediaal Verhaal
Het web is multimediaal en interactief. Hoe kun je die twee wezenskenmerken gebruiken om een beter verhaal te vertellen? Sinds de jaren 1990 experimenteren journalisten en ontwerpers met het maken van multimediale verhalen. Een wat ouder maar nog steeds leerzaam voorbeeld is The Whale Hunt gemaakt door Jonathan Harris.
Helemaal nieuw zijn multimediale verhalen dus niet, maar de afgelopen jaren zijn zogenaamde longreads of longforms enorm in opmars. Het begon met Snow Fall, de Pullizter Prize-winnende productie van The New York Times. Al snel volgde The Guardian met Fire Storm en inmiddels is er een lange lijst van geslaagde en minder geslaagde voorbeelden. In Nederland timmert vooral NRC aan de weg met onder meer producties over Berry van Aerle, de diefstal uit de Kunsthal en de besluitvorming rond Schaliegas.
Het multimediaal en interactief vertellen van een verhaal heeft een aantal voordelen. Sommige zaken laten zich beter uitleggen in tekst, andere met een foto’s, een video, een kaartje of een grafiek. Interactiviteit kan de lezer bij het verhaal betrekken. Mensen vinden het nu eenmaal leuk om zelf iets te kunnen doen, iedereen houdt van knopjes en schuifjes. Maar er is ook een keerzijde. Bij het toepassen van multimodaliteit en interactiviteit moet je rekening houden met twee paradoxen:
- Journalistiek gaat over verhalen vertellen. Verhalen zijn lineair, ze ontlenen hun kracht aan een weloverwogen narratieve structuur. Het web is door zijn interactieve karakter per definitie niet lineair.
- Interactiviteit en multimodaliteit vergroten de betrokkenheid van de lezer maar leiden tegelijkertijd af. Hoe interactiever en multimedialer een boodschap is, hoe hoger de cognitieve belasting en daarmee de kans dat de lezer of kijker afhaakt.
Bij het maken van multimediale en interactieve verhalen is het daarom zaak niet vanuit de techniek te denken, maar vanuit het verhaal: welke modaliteit (tekst, foto, video, animatie, grafiek) is het meest geschikt om een bepaald onderdeel daarvan te vertellen? Vervolgens moet de overgang van de ene modaliteit naar de andere zo soepel mogelijk verlopen om te voorkomen dat de lezer of kijker de draad van het verhaal kwijtraakt. Idealiter lopen de verschillende multimediale onderdelen naadloos in elkaar over. Daarvoor zijn verschillende manieren. Zo verschijnen in Snow Fall plaatjes en video’s pas in beeld als de lezer bij de betreffende passage is aangekomen. Ook interactiviteit kan helpen bij de integratie van tekst en beeld.
Tools
Een multimediaal verhaal is vaak een doorlopende verticale of horizontale scroll. Met onderstaande tools kun je zonder al te veel technische kennis zelf zo’n verhaal maken:
Ook voor het maken van interactieve elementen zijn er veel hulpmiddelen. Hieronder een selectie. In de meeste gevallen kun je het resultaat embedden in een van bovenstaande tools.