Schrijven voor het web
Hoe schrijf je teksten voor het web die ook echt worden gelezen? Naast de inhoud zijn er drie factoren van belang:
1. Opmaak
De afgelopen jaren is veel onderzoek gedaan. Usability goeroe Jacob Nielsen concludeerde in 1997 dat mensen online helemaal niet lezen maar scannen. Een goede webtekst moet daar volgens hem op inspelen, bijvoorbeeld door het gebruik van tussenkopjes, lijstjes en keywords.
Onderzoek met behulp van eyetrack-apparatuur nuanceert het beeld dat er online niet wordt gelezen. Het Poynter Institute ontdekte dat lezers online zelfs een groter gedeelte van een artikel lezen dan in de krant. Eerder onderzoek onderstreepte het belang van korte paragrafen en vette intro’s.
Tips voor de opmaak van webteksten:
- Begin met een vetgedrukte intro
- Houd je alinea’s kort
- Scheid alinea’s met een witregels
- Gebruik om de 2 of 3 alinea’s een vet tussenkopje
- Presenteer opsommingen in een lijstje
2. Stijl
Als journalist wil je gelezen worden. Je probeert de lezer te verleiden door een pakkende kop en een vlotte stijl. Dat is op het web niet anders dan voor krant, tijdschrift of presentatietekst voor radio of televisie. Toch is het belang van een pakkende stijl op het web van groter belang dan op andere media.
Hulpmiddelen als foto’s, streamers en kadertjes werken op het web minder goed en ontbreken op de voorpagina of in een lijst met zoekresultaten. Bezoekers beslissen in een fractie van een seconde of een artikel interessant is. Zo niet, dan klikken ze net zo makkelijk weer weg.
Bovendien: een groot deel van die bezoekers komt niet netjes op je site binnen via de voorpagina, maar via zoekmachines of sociale media. Je kop moet spannend zijn voor de lezer en tegelijkertijd zakelijk: als hij de lading niet voldoende dekt, wordt hij niet door google gevonden. Sommige nieuwssites gebruiken daarom zelfs twee koppen, op de voorpagina een verleidelijke voor de lezer, boven het stuk zelf een saaie headline voor google.
Tips voor een pakkende stijl:
- Maak een pakkende kop die de lading dekt
- Schrijf kort, laat onnodige woorden weg
- Gebruik zoveel mogelijk de actieve vorm
- Begin je zin met de belangrijkste boodschap
- Begin je alinea met de belangrijkste zin
- Begin je artikel met de belangrijkste alinea
- Verwijs niet naar ‘morgen’ of ‘gisteren’ maar naar absolute data
- Vermijd dubbelingen in de tekst
3. Links
Hyperlinks zijn de essentie van het web. Een journalist kan linken naar meer nieuws, achtergrondinformatie, bronnen of discussie. Links vergroten zo de geloofwaardigheid en transparantie van de journalistiek. Maar, zo beschrijft Nicholas Carr, links kunnen de lezer ook afleiden.
Tips voor het gebruik van links:
- Maak links duidelijk herkenbaar
- Vermijd tekst die eruit ziet als link maar dat niet is
- Plaats links in de lopende tekst
- Beschrijf in de link de inhoud van de doelpagina
- Maak de linkende tekst niet te lang
- Vermijd meerdere links achter elkaar
- Wees spaarzaam, gebruik alleen links die echt iets toevoegen
- Link naar pagina’s waarvan de inhoud niet verandert
- Check of je link ook werkt
- Laat links openen in hetzelfde venster