Bas Broekhuizen

Bach op het web

2000-05-01 | Historisch Nieuwsblad

Het web kent tal van muzikale websites. Niet alleen popmuziek doet het goed, ook liefhebbers van klassieke muziek kunnen hun hart ophalen. En in dit Bach-jaar vooral de Bach-liefhebbers onder ons.

Carl Philipp Emanuel, een van de twintig kinderen van Johann Sebastian Bach, had de dagelijkse plicht zijn vader op de cembalo in slaap te spelen. Op een dag was de oude Bach in slaap gevallen, hij snurkte zelfs. Carl stond van zijn pianokrukje op zonder het slotakkoord te hebben gespeeld. Prompt werd zijn vader verstoord wakker. Hij kwam zijn bed uit, sloeg het laatste akkoord alsnog aan en gaf zijn zoon een donderende preek.

Deze anekdote staat op een Duitse site ter ere van het Bach-jaar. Dit jaar is het 250 jaar geleden dat de grote componist stierf. Bach.de beschrijft leven en werk van Bach en biedt informatie over de vele concerten en festivals. U kunt meedoen aan een quiz en wie zelf Bach heet krijgt van de organisatie een gratis domeinnaam.

De Bach-jaar 2000-site van het Residentie Orkest en de Residentie Bach Ensembles bevat naast een concertagenda, een discussieforum en een heuse chatbox. De Nederlandstalige biografie op deze site is aangevuld met foto’s van belangrijke plaatsen uit het leven van de componist. Bach was geen gemakkelijk heerschap. Niet zelden kreeg hij ruzie met zijn werkgevers, waarvan hij er dan ook verschillende versleet. In Arnstadt ging hij op de vuist met een leerling, en bleef hij vervolgens vier maanden weg terwijl hij maar vier weken verlof had gekregen. In Mühlhausen raakte hij betrokken bij een godsdienstige twist. Ook in Weimar kreeg Bach uiteindelijk ruzie, maar ontslag werd hem geweigerd. Toen de componist bleef aandringen, belandde hij in de gevangenis.

Opvallend veel Bach-sites zijn gemaakt door Nederlanders. Zo onderhoudt de Groningse taalwetenschapper Jan Koster samen met de Amerikaanse componist Jan Hanford de J.S. Bach Homepage en verzamelt orgelliefhebber Rob Kruijt in zijn Cultureel archief onbekende afbeeldingen van Bach, ook van de schedel van de grote meester.

Wat op al deze sites ontbreekt, is muziek. Daarvoor moeten we zijn bij Peter de Vries. Op zijn site is de integrale tekst opgenomen van de Bach Werke Verzeichnis (BWV); de Bach-bijbel waarin alle werken zijn genummerd en beschreven. Meer dan drieduizend daarvan zijn ook te beluisteren. Hiervoor gebruikt De Vries MIDI, een soort muziekschrift voor computers en elektronische instrumenten. Het downloaden van muziekstukken in MIDI kost weinig tijd. Het nadeel is dat zij nogal elektronisch klinken.

Wie meer tijd en een snellere internetverbinding heeft, wijkt daarom al snel uit naar mp3. Met mp3 is het mogelijk op de computer muziek van cd-kwaliteit te beluisteren. Er is veel te doen over illegale mp3-bestanden, maar veel klassieke-muziekmuzikanten stellen hun muziek legaal en gratis op het web beschikbaar. De site Mp3.com bemiddelt tussen muzikant en luisteraar. De muziekstukken zijn onderverdeeld naar genre. Per genre is een dagelijkse topveertig samengesteld. Op de lijst van meest beluisterde stukken uit de Barok staat vanzelfsprekend veel muziek van Bach. Speciale aanrader en altijd wel in de toptien te vinden: Air on a G-string gespeeld door drie cello’s. Als je daarnaar luistert, weet je weer waarom Bach een eigen jaar verdient.

Orde in de chaos
The Bach Central Station schept orde in het groeiend aantal Bach-sites. De startpaginadochter voor klassieke muziek biedt een lijst waarin Bach-screensavers en Bach-postcards niet ontbreken.

Nieuwsgroep
De vermeende symboliek der getallen in Bachs muziek is ook onderwerp van menige discussie in de aan de componist gewijde nieuwsgroep: alt.music.j-s-bach

Bach FAQ
Op welk stuk van Bach is Procol Harum’s A Whiter Shade of Pale gebaseerd? Wat zijn de Goldberg Variations? De antwoorden op deze en andere vragen staan op Bach Frequently Asked Questions.