Het portaal van de Koude Oorlog
Internet verandert met de dag van aard. Een van de grote veranderingen van het afgelopen jaar was de opkomst van zogenaamde ‘portals’. Portals zijn grote internetsites die proberen zoveel mogelijk bezoekers vast te houden. Het achterliggende idee is duidelijk: hoe langer bezoekers op een site verblijven, hoe meer advertenties zij zien dus hoe groter de inkomsten. Om bezoekers aan zich te binden, bieden portals naast nieuws en informatie vaak gratis e-mail, chatruimte, e-commerce en spelletjes.
Portaalbouw is het duidelijkst waarneembaar op homepages van internetproviders en bij zoekmachines, vanouds de toegangspoorten tot het web. Maar ook de site van televisiezender CNN heeft zich tot portal ontwikkeld. Vanzelfsprekend brengt CNN vooral nieuws, het liefst heet van de naald. Maar om zoveel mogelijk bezoekers te trekken, biedt ook CNN allerlei leuke dingen voor de mensen. Onder andere voorziet de site in enkele in-depth specials. Een van deze specials behandelt de Koude Oorlog.
De Cold War Special van CNN is zeer uitgebreid. Niet alleen is de geschiedenis van de Koude Oorlog in 24 episodes beschreven, er is ook ruime aandacht voor specifieke gebeurtenissen. Daarnaast zijn er deelthema’s als cultuur, spionage en technologie. Bezoekers kunnen eigen herinneringen aan de site toevoegen en deelnemen aan discussies. Als op zoveel Amerikaanse sites ontbreekt ook een educator’s guide niet. Er zijn zelfs Koude-Oorlogspelletjes te spelen.
De Cold War Special kent een aantal sterke en zwakke punten. Zo is de inhoudelijke verzorging van de site professioneel: CNN heeft voldoende kennis, middelen en materiaal in huis om het niveau van de site hoog te houden. Betaalde interactive writers verzorgen de teksten. Foto- en filmmateriaal is in ruime mate voorhanden, evenals originele documenten en interviews. De mogelijkheden van multimedia worden goed benut.
Ook de technische verzorging is hoogwaardig. Misschien wel iets te hoogwaardig, want het veelvuldige gebruik van javascript en plug-ins – liefst in een nieuw venster – maakt de site er bepaald niet overzichtelijker op, laat staan sneller. Daarnaast is er nog de veelvuldige reclame: er moet natuurlijk wel winst worden gemaakt. Links naar andere pagina’s over de Koude Oorlog zijn om die reden goed verstopt.
Al met al is de Cold War Special zeker een bezoekje waard. Maar wie werkelijk iets van de Koude Oorlog wil weten, zal al snel verder zoeken naar minder schreeuwerige alternatieven. En die zijn er genoeg, bijvoorbeeld het weldadig rustige Cold War Policies van Steve Schoenherr, een hoogleraar geschiedenis uit San Diego die zeer actief is op het web.
De kritiek op de Cold War Special gaat ook op voor het concept portal in het algemeen. De professionalisering is te prijzen. In de wens het de bezoeker naar de zin te maken, wordt deze echter bedolven onder informatie. Portals mikken op beginnende internetgebruikers, maar voorzien hun pagina’s van zoveel toeters en bellen dat de onervaren surfer al snel kopje-onder gaat. De overdaad aan reclame is ronduit irritant.
Het belangrijkste nadeel van portals is dat zij het open karakter van het internet aantasten. De naam portal suggereert dat sites als die van CNN een toegangspoort tot het web zijn. Sommige portals – de voormalige zoekmachines – kunnen inderdaad dienen als startpunt van een zoektocht. De meeste portalen gedragen zich in de jacht op de surfer echter als eeuwige draaideur. In het internetvocabulaire is de term portal dan ook al vervangen door destination site.